فرق ازدواج موقت (متعه) با زنا چیست؟ آیا دلیلش غیر از شهوت است؟

فرق متعه (ازدواج موقت) با زنا چیست؟ آیا تا به حال کسی به خاطر غیر شهوت ازدواج موقت کرده است؟ چه دلیل منطقی بر جواز آن وجود دارد؟

  «ایکس - شبهه»: یک موقع راجع به موضوعی فی‌نفسه مطالعه کرده و می‌توانید نسبت به مفید یا مضر بودن آن نظر خود را بیان دارید، اما یک موقع راجع به «حلال و حرام» بودن یک امر سؤال می‌دارید و از چرایی آن می‌پرسید. بدیهی است که امر «حلال و حرام» به شارع آن، یعنی خداوند متعال بر می‌گردد و نه نظر و خوشایند شخصی این و آن. لذا بهترین و منطقی دلیل بر حلال بودن ازدواج موقت، همان حکم خداوند حکیم است.

همان خدایی که روابط زناشویی را در چارچوب ازدواج جایز نمود و خارج از این چارچوب را «زنا» نامید و آن را حرام کرد، همان خدایی که ازدواج با فرزندان عمه و عمو و دایی را جایز نمود و ازدواج با محارم را حرام کرد، همان خدایی که ازدواج با دو خواهر به صورت هم‌زمان را حرام کرد، اما پس طلاق یکی ازدواج با خواهر او را جایز و حلال نمود، همان خدایی که سایر احکام ازدواج و روابط زناشویی را تبیین و ابلاغ نمود، ازدواج موقت را نیز مانند ازدواج دائم خواند و با رعایت چارچوب‌هایش حلال نمود. مگر این که کسی سؤال کند: آیا ازدواج موقت (نکاح متعه) در اسلام جایز است یا جایز نیست و یا کسی بپرسد چه حکمت‌ها یا فوایدی بر آن وارد است؟ که احکامش در فقه تشیع و حتی تسنن (به رغم آن که مخالفت می‌کنند) به روشنی و وضوح کامل بیان شده است. و جایز نیست اگر کسی در رشته‌ای [مثل فقه] تخصصی ندارد، در آن مورد اظهار نظر تخصصی کند. مثل کسی که پزشکی نداند، به جای رجوع به مرجع علمی [پزشک] خودش به بگوید: «به نظر من ...».

الف – در مورد فرق ازدواج موقت با زنا، سؤال می‌کنیم که «فرق ازدواج دائم با زنا چیست؟». دقت شود که در تمامی‌ ادیان، مکاتب، اقوام و فرهنگ‌ها «ازدواج» وجود دارد و بر همان اساس رابطه‌ی زناشویی خارج از چارچوب ازدواج را «زنا» می‌نامند. لذا اسلام نیز ازدواج به سنت همه‌ی ادیان، مکاتب و حتی اقوام را قبول دارد، طرفین را زن و شوهر و فرزندشان را حلال‌زاده می‌شمارد. حالا آیا ازدواج و محرمیت همسری در تمامی ادیان و مکاتب و اقوام، به غیر از این است که چارچوب‌ها و قوانینی تبیین کرده‌اند و بر اساس پذیرش این قوانین از سوی زن و مرد، بین آنها پیوند زناشویی برقرار می‌شود و رابطه‌ی محرمیت همسری با یک دیگر پیدا می‌کنند؟!

ازدواج موقت نیز مانند ازدواج دائم است. زن و مرد بر اساس قوانین اسلامی و چارچوب‌های همسری با یک دیگر محرم می‌شود. تفاوتش این است که سرانجام هر ازدواجی، جدایی است که یا با مرگ حاصل می‌گردد و یا با طلاق. و در ازدواج موقت تاریخ این جدایی از ابتدا تعیین شده و مورد توافق طرفین قرار گرفته است. لذا در خطبه‌ی نکاح آن نیز هیچ تفاوتی جز تعیین وقت «فی مدت المعلومه» وجود ندارد.

ب – اما راجع به این که کسی جز برای «شهوت» ازدواج موقت نکرده است، باید دقت شود هر چند که بسیاری برای غیر شهوت ازدواج موقت می‌کنند، اما اتفاقاً اصل همان «شهوت» و لذت شهوانی است. چرا که در سایر تعاملات بین زن و مرد، هیچ ضرورتی به محرمیت وجود ندارد. به همین علت، در رساله‌های نیز قید نشده که اگر ازدواج موقت برای شهوت باشد درست هست یا نیست، بلکه قید شده «اگر برای شهوت هم نباشد درست است». یعنی اصل و علت همان شهوت است، اما اگر طرفین به خاطر امر دیگری، مثل محرمیت با اعضای خانواده، پرستاری و ... نیز ازدواج موقت کردند، درست است.

باید دقت شود که بر اثر چه القائاتی و چرا واژه‌ی «شهوت» و موضوع آن را در نظر عامه‌ی مسلیمن بد جلوه داده‌اند. شهوت را نیز خداوند متعال در وجود انسان گذاشته و اتفاقاً خودش شهوت را برای انسان زینت داده (زین للناس حب الشهوات) و برای ارضای سلامت آن دستورات لازم را صادر نموده است.

شهوت جنسی در انسان و نیاز و لذت ارضایش، مانند نیاز به خوردن و آشامیدن و ضرورت رفع آن و لذت از آن است. نیازهایی که عدم توجه کافی و درست به آنها موجب بروز بیمارهای و حتی هلاکت می‌گردد و توجه درست به آنان موجب سلامت جسم و رشد و تعالی روح است. منتهی همان‌طور که خوردن و آشامیدن سالم و مفید مستلزم رعایت قوانین است، ارضای شهوت به شکل درست نیز مستلزم رعایت قوانینی است که خداوند وضع نموده و ازدواج موقت یکی از راه‌حل‌های آن است و شکی نیست هر کجا که رابطه‌ی زناشویی و ارضای غرایز محدود و منحصر به ازدواج دائم شد، زنا جایگزین گردید. چرا که شهوت جنسی در هر انسان سالمی وجود دارد، اما امکان ازدواج دائم برای همگان میسر نمی‌باشد.